Quay rớ ở sông Nhật Lệ

Chiếc rớ giàn bình dị trên sông Nhật Lệ, sông Gianh (Quảng Bình) vốn là công cụ mưu sinh của ngư dân. Mấy trăm năm qua, những chiếc rớ khiêm tốn ấy nép mình ở góc sông, rồi một vài lần du khách qua lại nhìn ngắm, chụp hình… nó bỗng trở thành điểm nhấn của du lịch Quảng Bình.

Những giàn rớ bỗng nhiên nổi tiếng

Bà Nguyễn Thị Ánh là chủ nhân của giàn rớ gần cầu Nhật Lệ 1. Phố xá trên bờ đông đúc, còn chòi rớ của bà Ánh tách ra khỏi không gian ồn ào, chỉ có tiếng mô-tơ quay dây kéo rớ trên sông. “Tui theo người nhà kéo rớ giàn này cũng 30 năm rồi. Thân gái không nhà cửa, chỉ có cái nghề cất rớ này mưu sinh. Ngày xưa, để cất rớ phải có sức khỏe, dùng tay níu vào cần trục, quay dây thừng mới cất được rớ lên. Nay có mô-tơ điện nên cũng khỏe. Nghề này của… nhà nghèo, nhưng không biết bữa ni răng du khách xin lên chòi đông lắm, họ nói nhìn cái rớ rất thích. Khách trong nước có, ngoài nước cũng có”, bà Ánh kể.

Tính từ ngã ba sông Nhật Lệ (huyện Quảng Ninh) ra đến cửa biển Đồng Hới còn khoảng 50 cái rớ giàn lấp ló trên nền nước. Với người dân bản địa thật đỗi bình thường, nhưng với nhiều du khách là một thứ còn lạ mắt. Than Bun, chủ một doanh nghiệp Thái Lan, nhìn rớ giàn rồi sững sờ: “Ở Thái Lan có đủ kiểu đánh bắt cá, vậy mà tôi thấy trên sông Nhật Lệ, sông Gianh một hình thức khác hẳn mà tôi chưa biết bao giờ, cho đến khi nhìn thấy ở đây”. Alex, một nữ du khách người Mỹ vừa tham quan hang động ở Phong Nha về, lúc xe qua cầu Nhật Lệ, thấy cái rớ trồi lên từ mặt nước, cô yêu cầu lái xe quay lại chỉ để nhìn: “Một thứ rất lạ, khó có thể diễn tả bằng lời. Tôi không biết gọi đó là cái gì, ngư dân địa phương giải thích cho tôi là một dụng cụ bắt cá. Chỉ một người điều khiển dụng cụ to lớn như thế thôi. Thật là một chứng kiến vô cùng lạ lẫm”.

Tại các diễn đàn “du lịch bụi” nước ngoài, hình ảnh rớ giàn trên sông Nhật Lệ và sông Gianh được bàn luận khá sôi nổi và họ đều chung quan điểm là quê hương họ không có vật dụng gì tương tự. Một người bạn của tôi ở miền Nam cũng xác nhận cái rớ giàn này thật đặc biệt. Còn anh Nguyễn Ngọc Sơn ở TP Hải Phòng kể: “Cái rớ kiểu này ở vùng miền Trung ngày xưa khá nhiều, nhưng ngày nay vì thủy sản trên các dòng sông đều cạn dần, nên cái rớ đặc sắc trong văn hóa sông nước cũng vắng bóng. Chỉ còn lại mỗi Quảng Bình và nó trở thành nét độc đáo, nơi trở về ký ức của rất nhiều người và cũng trở thành điều rất mới mẻ, thích thú của du khách ghé tham quan Quảng Bình”.