Bến phà Xuân Sơn - Phong Nha

Đặc biệt tại Sông Son còn có di tích bến phà Xuân Sơn nơi trước dây là trọng điểm thường xuyên bị giặc Mỹ đánh phá ác liệt. Để bảo đảm thông phà, thông tuyến, nhiều cán bộ, chiến sĩ, bộ đội, thanh niên xung phong đã anh dũng chiến đấu, chịu đựng gian khổ, chấp nhận hy sinh để đảm bảo cho phà, cho xe an toàn, kịp thời băng đường vượt khẩu chi viện cho tiền tuyến.

Ngồi trên du thuyền vào cửa động, nhìn về bờ Nam sông Son, nếu để ý thì bạn sẽ thấy một bến phà cũ, tuy cây cối rậm rạp nhưng vẫn trông rõ dòng chữ khắc trên vách đá: “Bến phà Nguyễn Văn Trỗi”. Vâng, đây chính là bến B của phà Xuân Sơn, được vinh dự mang tên người anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi, cũng là nơi đã in dấu giày của hàng vạn chiến sĩ vào Nam ra Bắc thời đánh Mỹ. Gần vị trí cầu Xuân Sơn trên đường Hồ Chí Minh hiện nay là bến phà Xuân Sơn, một địa danh bị đánh phá ác liệt được ví như “túi bom” của vùng chảo lửa. Năm 1966, do yêu cầu chi viện cho chiến trường miền Nam, cùng với việc mở đường 20 Quyết Thắng nối Đông-Tây Trường Sơn, phà Xuân Sơn do ty Giao thông Quảng Bình phụ trách phà 18 tấn hoạt động. Đến tháng 12-1966 thì đại đội 16 của Binh trạm 14 thuộc Đoàn 559 đảm nhiệm bến phà này. Đại đội có 125 người, lực lượng chủ yếu là bộ đội công binh và TNXP, phương tiện gồm ca nô và cầu phao, chủ yếu hoạt động từ 7 giờ tối hôm trước đến 4 giờ sáng hôm sau. Ban ngày tránh máy bay địch, tháo dỡ phà cho ca nô kéo vào trú ẩn trong động Phong Nha